Do śmiertelnego wypadku może dojść w różnych okolicznościach, np. wskutek wypadku komunikacyjnego, wypadku przy pracy czy innego nieszczęśliwego zdarzenia. Bez względu na to, jaka jest jego przyczyna, przedwczesna śmierć poszkodowanego zawsze łączy się z osobistą tragedią dla najbliższych członków rodziny zmarłego. W takich okolicznościach mogą one domagać się od sprawcy wypadku stosownej rekompensaty za doznaną krzywdę oraz pogorszenie sytuacji materialnej.
Czy warto ubiegać się odszkodowania za śmierć osoby bliskiej?
Warto. Jakkolwiek żadne pieniądze nie są w stanie przywrócić życia ukochanej osobie, to jednak mogą one pomóc odnaleźć się rodzinie w nowej rzeczywistości. Świadczenia finansowe przysługujące z powodu śmierci osoby bliskiej mają na celu:
- zwrot kosztów leczenia i pogrzebu,
- stałe dostarczanie środków utrzymania o charakterze alimentacyjnym, do jakich zobowiązana była osoba zmarła,
- naprawienie szkody wywołanej znacznym pogorszeniem aktualnej i przyszłej sytuacji materialnej osób bliskich,
- rekompensatę bólu, cierpienia i poczucia osamotnienia;
Jakie roszczenia przysługują w przypadku śmierci poszkodowanego?
- Zwrot kosztów leczenia i pogrzebu
Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł, niezależnie od tego czy jest spadkobiercą poszkodowanego. Granice tego obowiązku wyznaczają zwyczaje przyjęte w danym środowisku. Należy przez to rozumieć zwykle ponoszone wśród określonego kręgu podmiotów koszty związane z pochowaniem zmarłego (nabycie trumny, przewóz zwłok, koszty samej ceremonii pogrzebowej, kwiaty i wieńce, stypa, a później także wystawienie nagrobka). Ustalając zwyczaje panujące w danym środowisku należy kierować się kryteriami obiektywnymi, oczywiście odniesionymi do pewnego kręgu podmiotów. Nie można utożsamiać określenia „zwyczaje przyjęte w danym środowisku” z kosztami poniesionymi przez konkretną osobę w konkretnym przypadku. Co istotne, zgodnie z uchwałą pojętą przez Sąd Najwyższy, zasiłek pogrzebowy nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu niniejszego odszkodowania.
- Renta
Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Zasądzenie przedmiotowej renty nie jest zależne od tego, czy obowiązek alimentacyjny zmarłego był stwierdzony prawomocnym wyrokiem, ani od tego, czy zmarły obowiązek ten wypełniał. W procesie odszkodowawczym sąd powinien poczynić ustalenia, czy w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego roszczenia alimentacyjne byłyby zasadne i przez jaki okres.
- Jednorazowe odszkodowanie
Najbliżsi członkowie rodziny zmarłego mogą domagać się stosownego odszkodowania, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Przy ocenie znacznego pogorszenia sytuacji życiowej najbliższych członków rodziny zmarłego należy brać pod uwagę ogół czynników mających wpływ na ukształtowanie sytuacji życiowej tych osób. Ocena „znacznego pogorszenia” zależna jest od rozmiarów ujemnych następstw natury majątkowej wywołanych przez śmierć osoby najbliższej, zarówno już istniejących, jak i dających się na podstawie zasad doświadczenia życiowego przewidzieć w przyszłości.
- Zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej
Najbliżsi członkowie rodziny zmarłego mogą także domagać się odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie to ma na celu kompensatę doznanej krzywdy i ma pomóc im dostosować się do nowej rzeczywistości przez najbliższych członków rodziny zmarłego. Ma także na celu złagodzenie cierpienia wywołanego utratą osoby bliskiej. Okoliczności wpływające na wysokość tego świadczenia, to między innymi: dramatyzm doznań osób bliskich zmarłego, poczucie osamotnienia, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, charakter i rodzaj zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu pozostałych członków rodziny, stopień w jakim pozostali członkowie będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy. Na rozmiar krzywdy mają także wpływ rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, a także wiek zmarłego. Jednocześnie wysokość zadośćuczynienia musi być rozważana indywidualnie i przedstawiać dla poszkodowanego odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej, przy czym należy kierować się kryteriami zobiektywizowanymi, nie zaś poprzestawać na subiektywnych odczuciach pokrzywdzonego.
W jakim terminie można domagać się odszkodowania?
Odszkodowania i zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby można dochodzić nawet do 20 lat od daty jej śmierci.
Masz pytania? Zapraszamy do kontaktu.
Nota prawna
Informacje zamieszczone na niniejszej stronie internetowej mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią porady prawnej w jakiejkolwiek sprawie. W związku z tym, Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności z tytułu powstania jakichkolwiek szkód, wynikających lub będących w związku z jakąkolwiek treścią zamieszczoną na niniejszej stronie internetowej. W każdym przypadku, osoby zainteresowane uzyskaniem informacji związanych z treściami zawartymi na stronie internetowej powinny zasięgnąć porady Kancelarii. Treści zawarte na niniejszej stronie internetowej są aktualne na dzień ich zamieszczenia, a Kancelaria nie może zagwarantować ich aktualności czy przydatności w każdym stanie faktycznym i w każdym czasie.