Każdy z nas, będąc uczestnikiem ruchu drogowego, praktycznie codziennie narażony jest na udział w wypadku komunikacyjnym, a co gorsza, na stanie się jego ofiarą wskutek naruszenia zasad bezpieczeństwa przez innych uczestników. Oczywiście najlepiej nie mieć do czynienia z taką sytuacją, jednak jeśli staniemy się poszkodowanymi, warto pamiętać o przysługujących roszczeniach mających na celu zrekompensować doznaną krzywdę oraz szkodę.
Jakie roszczenia przysługują poszkodowanemu?
W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W rachubę wchodzą koszty leczenia w szerokim tego słowa znaczeniu, tj. pobyt w szpitalu, konsultacje lekarskie, dodatkowa pomoc pielęgniarska, wydatki na lekarstwa, koszty związane z transportem poszkodowanego po wypadku do domu, do szpitala, na zabieg, koszty odpowiedniego odżywiania się, wydatki związane z opieką i pielęgnacją po wyjściu ze szpitala itp. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W ramach tych roszczeń mieszczą się także koszty opieki nad osobą poszkodowaną, jeżeli opieka osoby trzeciej stała się niezbędna z uwagi na uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia. Ponadto, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Celem tych roszczeń jest więc restytucja stanu istniejącego przed wypadkiem, a jeśli jego przywrócenie nie jest możliwe, zastąpienie stanu dawnego stanem, w którym poszkodowanemu zostaną zapewnione warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu uszczerbku.
Niezależnie od powyższego, poszkodowany w wypadku komunikacyjnym może domagać się odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Określenie „sumy odpowiedniej” zadośćuczynienia powinno być dokonane przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności konkretnej sprawy, a zwłaszcza rodzaju i rozmiaru doznanych obrażeń, czasokresu i uciążliwości procesu leczenia, długotrwałości i nasilenia dolegliwości bólowych, konieczności korzystania z opieki i wsparcia innych osób oraz jej zakresu, trwałych następstw tych obrażeń w sferze fizycznej i psychicznej oraz ograniczeń, jakie wywołują w dotychczasowym życiu, w tym potrzeby stałej rehabilitacji, zażywania środków farmakologicznych, zmiany charakteru zatrudnienia, trybu życia, przyzwyczajeń, czy też sposobu spędzania wolnego czasu, wieku poszkodowanego, poczucia nieprzydatności społecznej, bezradności życiowej oraz innych czynników podobnej natury. Wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne i fizyczne. Należy nadto podkreślić, że zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Zadośćuczynienie powinno mieć charakter całościowy i obejmować swoim zakresem zarówno cierpienia fizyczne i psychiczne już doznane, jak i te które mogą dopiero powstać w przyszłości.
Istotne jest to, że z powyższymi roszczeniami może wystąpić nie tylko poszkodowany kierowca, ale każda poszkodowana wypadkiem osoba, a więc również pasażerowie, czy inni uczestnicy ruchu, tacy jak rowerzyści oraz piesi.
Drugą kategorię roszczeń z tytułu wypadków komunikacyjnych, obok odszkodowania za szkody na osobie, stanowią roszczenia o naprawienie szkody na mieniu. Odszkodowanie z tzw. OC sprawcy najczęściej kojarzy się z naprawą uszkodzonego samochodu, jednak może ono obejmować również zwrot kosztów za pojazd zastępczy, holowanie samochodu czy zwrot wydatków za postój pojazdu na parkingu płatnym. Jeżeli wskutek wypadku uszkodzeniu uległy inne przedmioty, takie jak telefon komórkowy, zegarek czy odzież, także i szkoda w tym zakresie powinna zostać naprawiona. Z mocy ustawy zakład ubezpieczeń nie odpowiada jednak m.in. za szkody polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych, co nie stoi na przeszkodzie domagania się odszkodowania od sprawcy wypadku czy kolizji. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z ogólną regułą zawartą w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a więc to na poszkodowanym ciąży obowiązek wykazania, że dana szkoda faktycznie miała miejsce.
Naprawienie szkody, oprócz strat, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), obejmuje również korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Utracone korzyści obejmują tę część majątku poszkodowanego, o którą się jego aktywa nie powiększyły lub pasywa nie zmniejszyły, a skutek ten nastąpiłby, gdyby nie owe zdarzenie sprawcze, za które odpowiedzialność została przypisana oznaczonemu podmiotowi. Od szkody w postaci lucrum cessans należy odróżnić pojęcie szkody ewentualnej, przez którą rozumie się „utratę szansy uzyskania pewnej korzyści majątkowej”. Różnica wyraża się w tym, że w wypadku utraconych korzyści hipoteza utraty korzyści graniczy z pewnością, a w wypadku szkody ewentualnej prawdopodobieństwo utraty korzyści jest zdecydowanie mniejsze. Przyjmuje się, że szkoda ewentualna nie podlega naprawieniu.
Zobowiązanym do naprawienia szkody jest przede wszystkim sprawca szkody, jednak wygodniejszym i bardziej pewnym rozwiązaniem jest pociągnięcie do odpowiedzialności ubezpieczyciela, u którego sprawca posiadał wykupione ubezpieczenie OC. Takie rozwiązanie gwarantuje wypłacalność ustalonego odszkodowania, zwłaszcza w przypadku większych szkód komunikacyjnych, których nie byłby w stanie pokryć zobowiązany kierowca. Ma to również znaczenie, gdy sprawcą wypadku była osoba bliska, od której poszkodowany nie chce dochodzić roszczeń.
Mimo, że zakres odpowiedzialności zakładów ubezpieczeniowych za szkody komunikacyjne spowodowane przez posiadaczy lub kierujących pojazdami mechanicznymi jest uregulowany stosownymi przepisami, ubezpieczyciele często uchylają się od wypłaty świadczeń odszkodowawczych lub bezpodstawnie je zaniżają. W związku z tym, przy dochodzeniu roszczeń z tytułu wypadków i kolizji, i to zarówno w postępowaniu sądowym, ale też przedsądowym, warto skorzystać z pomocy adwokata lub kancelarii adwokackiej, zwłaszcza, że po stronie ubezpieczycieli w sporach sądowych występują zawsze profesjonalne podmioty świadczące na ich rzecz obsługę prawną. Skorzystanie z pomocy adwokata zalecane jest począwszy od zgłoszenia szkody, bowiem od prawidłowego sformułowania żądań zależy dalszy przebieg postępowania likwidacyjnego, a popełnienie błędów już na tym etapie może skutkować negatywnymi i nieodwracalnymi konsekwencjami.
Nasza Kancelaria świadczy kompleksowe usługi w zakresie dochodzenia odszkodowań, na które składają się:
- pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów dla ubezpieczyciela,
- zgłoszenie szkody zakładowi ubezpieczeń wraz ze sformułowaniem roszczeń w imieniu poszkodowanego,
- prowadzenie korespondencji z ubezpieczycielem dotyczącej wypadku,
- reprezentacja poszkodowanego w ewentualnym postępowaniu sądowym;
W dalszych wpisach na blogu tematyka wypadków komunikacyjnych będzie kontynuowana i rozwijana.
Nota prawna
Informacje zamieszczone na niniejszej stronie internetowej mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią porady prawnej w jakiejkolwiek sprawie. W związku z tym, Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności z tytułu powstania jakichkolwiek szkód, wynikających lub będących w związku z jakąkolwiek treścią zamieszczoną na niniejszej stronie internetowej. W każdym przypadku, osoby zainteresowane uzyskaniem informacji związanych z treściami zawartymi na stronie internetowej powinny zasięgnąć porady Kancelarii. Treści zawarte na niniejszej stronie internetowej są aktualne na dzień ich zamieszczenia, a Kancelaria nie może zagwarantować ich aktualności czy przydatności w każdym stanie faktycznym i w każdym czasie.